Jakie badania w ciąży należy przeprowadzić?
Rodzaje badań i ich częstotliwość dla kobiet w ciąży są zależne od wieku ciążowego, chorób ciężarnej oraz wielu innych czynników.
O badaniach genetycznych możesz przeczytać tutaj
Każda ciąża jest inna więc nie istnieje standardowa lista badań.
O zleceniu danej pacjentce kompletu badań decyduje w każdym przypadku lekarz prowadzący.
Poniżej przedstawione zostały najważniejsze informacje na temat badań w zależności od wieku ciążowego.
Jakie badania w ciąży? – Potwierdzenie ciąży.
Najczęściej pierwszym badaniem jest samodzielny test ciążowy, który jednak nie daje stuprocentowej pewności wyniku. Nawet jeśli jest wykonany prawidłowo i zgodnie z instrukcją, to nie zawsze daje pewne potwierdzenie ciąży. Zalecanym badaniem jest oznaczenie poziomu beta-HCG we krwi, który jest już podwyższony w 8 dni po owulacji.
W wątpliwych przypadkach na zalecane jest wykonanie badania ultrasonograficznego w celu potwierdzenia wewnątrzmacicznej ciąży i oceny jej rozwoju.
Więcej o badaniu USG można przeczytać tutaj
Jakie badania w ciąży? – Pierwsza wizyta
Przy pierwszym spotkaniu lekarz zbiera dokładny wywiad dotyczący stanu zdrowia oraz przebytych chorób, operacji oraz uczuleń. Następnie informuje pacjentkę o zalecanej diecie, suplementacji witamin i mikroelementów.
Lekarz zleci również standardowe badania, typu: morfologia czy badanie moczu, ciśnienie krwi, zmierzy wagę.
Lista tych skierowań na badania może być dla niedoświadczonej mamy długa. Będzie to między innymi: grupa krwi i czynnik Rh, przeciwciała Rh, morfologia krwi, badanie HIV (aby móc podać dziecku leki, utrudniające przenikanie wirusa od matki do łożyska), badanie cytologiczne i badanie ogólne moczu. Jeśli część z tych badań była niedawno zlecana, to lekarz może od nich odstąpić i uznać poprzednie wyniki.
Terminarz badań:
- Badanie ginekologiczne – raz na cztery tygodnie, w tym badanie cytologiczne;
- Pomiar ciśnienia krwi – przy każdej wizycie u ginekologa;
- Analiza składników krwi (odczyn VDRL; krzepliwość krwi; grupa krwi; test IgG, IgM w kierunku toksoplazmozy, różyczki, cytomegalii; HbsAg; HIV; przeciwciała odpornościowe w przypadku ujemnego odczynnika Rh) – raz na początku ciąży;
- Morfologia krwi (hemoglobina HGB, Hb ; krwinki czerwone E, RBC; krwinki białe L, WBC; płytki krwi PLT; trombocyty; hematokryt Ht; glukoza GTT) – co miesiąc;
- Analiza moczu (ciężar właściwy, białko; glukoza, osad) – co miesiąc;
- USG – między jedenastym, a czternastym tygodniem ciąży.
Jakie badania w ciąży – trymestr drugi
W drugim trymestrze badań jest mniej niż w pierwszym.
Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, to można odwiedzać ginekologa raz w miesiącu, aby poddawać się kontroli. Młoda mama zostanie zmierzona i zważona, a podczas wizyt będzie już mogła słuchać tętna swojego dziecka (szerzej opisany rozwój płodowy dziecka znajduje się tutaj).
Powtarzane jest badanie moczu i krwi – jeśli wystąpi konflikt serologiczny, to jest to moment na podjęcie specjalnego leczenia w kierunku rozwiązania tego problemu.
Dodatkowo bada się też cukier pod kątem wyeliminowania ryzyka cukrzycy ciążowej. Lekarz zaprosi młodych rodziców na badanie USG, które będzie już lepiej widoczne. Takie badania USG pozwalają na właściwą ocenę rozwoju dziecka i stwierdzenie ewentualnych nieprawidłowości oraz podjęcie natychmiastowego leczenia.
Terminarz badań:
- Badanie ginekologiczne – co trzy lub cztery tygodnie, w tym badanie cytologiczne;
- Pomiar ciśnienia krwi – przy każdej wizycie u ginekologa;
- Analiza składników krwi (jak dla pierwszego trymestru) – co miesiąc;
- Analiza moczu (jak dla pierwszego trymestru) – co miesiąc;
- Badanie poziomu glukozy – między dwudziestym czwartym a dwudziestym ósmym tygodniem ciąży;
- Ocena pH wydzieliny z pochwy i badanie USG – między dwudziestym czwartym a dwudziestym ósmym tygodniem ciąży.
Trzeci trymestr ciąży.
Dla kobiet w ciąży ostatni trymestr to czas częstszych wizyt u swojego lekarza prowadzącego, nawet co tydzień. Ale nie ma powodów do obaw – lekarz przygotowuje ciążę do szczęśliwego finału, więc chce mieć pewność, że poród odbędzie się bez powikłań.
Badania moczu stają się normą, powtarzana jest też morfologia.
Na koniec czeka jeszcze badanie USG i młoda mama jest gotowa do wydania dziecka na świat. Komplet ostatnich badań (najważniejsze to oryginał badań grupy krwi) należy mieć gotowe przy sobie – najlepiej sprawdzić w wybranym przez siebie szpitalu, jakie badania są tam wymagane.
Ważnym badaniem wykonywanym pomiędzy 35-37 tygodniem ciąży jest wymaz z pochwy i odbytu w kierunku nosicielstwa paciorkowca beta-hemolizującego. Jest to badanie które pozwoli wdrożyć profilaktykę antybiotykową zapobiegającą infekcji u noworodka
Terminarz badań:
- Badanie ginekologiczne – co dwa lub trzy tygodnie, może być co kilka dni, może być też badanie cytologiczne;
- Morfologia krwi – co miesiąc;
- Analiza moczu – co miesiąc;
- Badanie USG – po trzydziestym czwartym tygodniu ciąży;
- Badania KTG – między trzydziestym drugim a trzydziestym czwartym tygodniu ciąży;
- Posiew z kanału szyjki macicy – około trzydziestego czwartego tygodnia ciąży;
- Antygen HBs (w kierunku WZW typu B) – pod koniec ciąży;
- Przeciwciała odpornościowe – pod koniec ciąży;
- Próby wątrobowe (transaminazy, fosfataza, bilirubina) – jeśli potrzebne;
- HIV – jeśli kobieta jest z grupy ryzyka.